Scheepslampen

Alles over

Een verzameling van de vele soorten scheepslampen, hun functie en fabrikanten

Een groot deel van de lampen die ik door mijn handen krijg zijn scheepslampen. Vaak hebben deze lampen lang dienst gedaan in ruige omstandigheden en dit is dan ook goed terug te zien in de lamp, dit geeft elke scheepslamp zijn eigen doorleefde karakter. Deze lampen zijn dan ook uitermate geschikt voor een tweede leven in een maritiem of industrieel interieur.

Omdat er online weinig informatie te vinden is over oude scheepslampen en de fabrikanten hiervan heb ik dit artikel geschreven met alles over scheepslampen. Hierin staat een overzicht van de vele verschillende soorten scheepslampen en hoe zij dienst doen of deden. Ook komen de diverse fabrikanten aan bod en de historie, zover mij bekend.

Mijn speciale dank gaat uit naar Captain Breezand, die voor diverse aanvullingen heeft gezorgd, waardoor deze pagina nog completer is geworden.

Wat is een scheepslamp

Scheepslampen zijn lampen die op schepen worden gebruikt als verlichting, benedendeks en bovendeks, en als navigatieverlichting.

Navigatieverlichting heeft de scheepslieden geholpen om te overleven in de vroegere jaren, vooral in de tijd dat er nog geen moderne apparatuur was en in het donker alleen door middel van verlichting de positie van andere schepen kon worden vastgesteld.

Om bestendig te zijn tegen de ruige zee en het zoute water, moesten lampen stevig in elkaar zitten. Hierdoor zijn veel scheepsarmaturen degelijk gebouwd en hebben dik glas. Deze degelijkheid heeft er ook voor gezorgd dat er nog vele bewaard zijn gebleven.

Een bekend Nederlands merk die veel heeft betekend voor de scheepswereld, was Industria Rotterdam. Zie ook de pagina over de opkomst, de gloriejaren en het einde van dit bedrijf.

De verschillende soorten scheepslampen

Er bestaan veel verschillende soorten, maten en materialen scheepslampen, maar ook de functie van de lamp verschilt. Over het algemeen, kunnen de lampen in de volgende hoofd categorieën worden, verdeelt:

  • Navigatieverlichting
    • Boordlichten (Bakboord en Stuurboord)
    • Toplicht (Masthead)
    • Heklicht (Stern)
    • Ankerlicht
    • Tweekleur
    • Tweede toplicht
    • Geel heklicht
    • Duplex lichten
    • Vislicht (Vissersboten)
    • Loodslicht (Loodsen)
    • Schepen met pech, NMV
    • Blauw ankerlicht
    • Oplooplicht
  • Boord verlichting
    • Cargo Cluster
    • Puts armatuur, korflampen, bulleyes
    • Scheepsdeklampen
    • Dekarmatuur
    • Scheepsdeklampen
    • Scheepsladinglamp
    • Scheepsschijnwerper
    • Floodlight
    • Bollantaarn
  • Zoeklicht of Bundellicht
    • Bundellicht
    • Kompaslamp

Hieronder meer informatie over deze soorten verlichting en het gebruik ervan.

Navigatieverlichting

Door navigatieverlichting kun je bepalen welke richting een schip uit gaat en wat voor soort schip het is, ook in het donker.

Verschillende soorten schepen hebben verschillende soorten navigatieverlichting, hierdoor kan het type schip worden herkend aan de navigatieverlichting, wat onder andere belangrijk is voor de voorrangsregels.

Set stuurboord bakboord

Boordlichten; Bakboord (Port) en Stuurboord (Starboard)

Deze boordlichten zitten aan de zijkant van het schip en hebben gekleurd glas. Rood is aan bakboord (links) en groen is aan stuurboord (rechts). De lichtboog van elk van deze lampen is 112.5 graden. Dit licht is daardoor van de voorkant en van opzij zichtbaar.

Het is altijd al een vraagstuk geweest, waarom rood links en groen rechts. In het verkeer wordt rood vaak rechts gebruikt.
Er is geen uitsluitsel over te geven, het is vroeger zo besloten en niet veranderd. Eén van de verklaringen die mij wel aanspreekt, links is waar het hart zit en het hart pompt het rode bloed door ons lichaam.

Toplicht (Masthead)

Het toplicht is een wit licht met een lichtboog van 225 graden, deze is dus van beide zijkanten en van de voorkant zichtbaar. Een toplicht is altijd hoger geplaatst dan de bakboord en stuurboord lichten. De lichtboog van een toplicht valt samen met de lichtboog van het bakboord en stuurboord licht, hierdoor kun je duidelijk zien welke richting een schip op vaart.

Franse toplicht Tête de mat uit 1960
Zeer groot koperen Frans toplicht, Tête de mat, voorzien van oliereservoir uit 1960.
Mooi heklicht wat van een groot schip genaamd Bali komt.
Scheepslamp (heklicht) afkomstig van een schip genaamd: Bali

Heklicht (Stern)

Het heklicht is een licht welke een lichtboog heeft van 135 graden, deze wordt aan de achterzijde van het schip geplaatst. Wanneer je dus alleen een wit licht ziet, dan weet je dus dat dit de achterzijde van het schip is.

Toplicht en heklicht gecombineerd

De toplicht en het heklicht mogen voor kleinere motorboten, tot 20 meter, ook gecombineerd worden tot één scheepslamp. Ook is dit toegestaan op schepen korter dan 7 meter, als enige verlichting. Hier is dan geen bakboord of stuurboord verlichting verplicht. Er geld dan wel de beperking dat het schip maximaal 13 km/uur mag varen.

Tweekleur

Een tweekleur kom je niet vaak tegen, deze wordt gebruikt op kleinere motorboten of zeilschepen welke korter zijn dan 20 meter. Dit is een gecombineerd bakboord en stuurboord licht.

Koperen tweekleur
Japans Toplicht scheepslamp
Groot toplicht voor schepen langer dan 50 meter, vermoedelijk als tweede toplicht. Van het merk ¨Nippon Sento Co.¨

Tweede toplicht

Grotere motorschepen hebben vaak een tweede toplicht, welke achter op zit en hoger dan het voorste toplicht wordt geplaatst.

Geel heklicht

Dit wordt specifiek gebruikt als heklicht voor sleepboten. Daarnaast voert een sleepboot ook twee toplichten boven elkaar.

Vislicht (Vissersboten)

Als vissersboten aan het vissen zijn hebben ze twee rondom zichtbare lichten boven elkaar. De bovenste groen en de onderste wit. Deze mogen ze alleen maar gebruikt worden als ze ook aan het vissen zijn.

Loodslicht (Loodsen)

Loodsen voeren ook twee rondom zichtbare lampen boven elkaar, wit boven, rood onder.

Ankerlicht (Anchor)

Schepen die voor anker liggen moeten een rondom zichtbaar licht voeren, het zogeheten ankerlicht. Vaak werd een ankerlicht tussen touwen gehangen, dus of er zaten ogen aan de zijkant, of een beugel onder en boven.

Scheepslamp van het merk Kloos

Schepen met pech, Not under Command

Schepen die niet meer door kunnen varen moeten een rode rondom zichtbare scheepslamp laten schijnen. Deze lampen zijn soms ook gemerkt met N.M.V. dit staat voor Niet Manoeuvreerbaar Voertuig. De Engelstalige variant hierop is N.U.C. dit staat voor Not Under Command. Deze tekst zie je ook regelmatig terug op scheepslampen.

NMV navigatieverlichting

Ankerlicht met blauw inzetstuk

Deze kom je niet zo vaak tegen, het eerste wat je vaak hoort is dat dit in de oorlog is gebruikt, maar meestal is dit niet het geval.
Dit werd namelijk ook gebruikt als navigatieverlichting, om aan te duiden dat het schip gevaarlijke goederen vervoerd, je mag dus niet aanmeren of in de buurt van deze schepen komen.

Eén licht betekent 10 meter afstand houden, twee lichten betekent 50 meter afstand houden en drie lichten betekent 100 meter afstand houden.

Scheepslamp met blauw inzetstuk

Oplooplicht

Een oplooplicht is niet meer in gebruik, dit moest men op sommige wateren op het voorschip tonen, wanneer men een ander vaartuig opliep. Dit was een licht gelijk aan het toplicht, alleen lager geplaatst, net op de voorboeiing.

Scheepslamp oplooplicht

Boord verlichting

Naast de navigatieverlichting is er natuurlijk op veel plekken aan boord behoefte aan verlichting.

Cargo cluster met beschermraster
Groene cargo cluster. Voorzien van 4 fittingen. Heeft 3 ogen om aan op te hangen met een bescherm raster om de lampen te beschermen.

Cargo Cluster

Dit zijn scheepslampen die benedendeks gebruikt worden, ter verlichting van het laadruim. Deze zijn voorzien van een bescherm gaas.

Puts armatuur, korflampen en bulleyes

Dit zijn lampen die zowel rondom de schepen, op gangboorden, in het ruim als in ruimtes benedendeks worden gebruikt. Putsen zijn kenmerkend met dik helder schutsglas en een korf om het glas heen ter bescherming. Hier zijn heel veel verschillende soorten lampen voor.

Bulleye scheepslamp van koper en messing
Ronde bulleye van koper en messing en bescherming om het dik helderen schutsglas.
Putslamp met metalen armatuur
Klein model puts met dik schutglas. Zal vooral gebruikt zijn op plekken waar wat minder ruimte was. Heeft het IR-logo in glas en armatuur.

Bollantaarn

Lantaarn met bol 360 graden glas voor kajuitverlichting, voornamelijk voor kleinere schepen. Vaak voorzien van een oliereservoir. Meestal met een bescherming om het glas heen. Soms met craquelé glas of golvend glas.
Bij kleinere schepen kon deze ook nog wel eens gebruikt worden als ankerlicht.

bollantaarn op olie van koper
Lantaarn met bol 360 graden glas voor kajuitverlichting, voornamelijk voor kleinere schepen. Vaak voorzien van een oliereservoir. Meestal met een bescherming om het glas heen. Soms met craquelé glas of golvend glas
Een mooi floodlight van aluminium met bronzen vastzetters
Een mooi floodlight van aluminium met bronzen vastzetters

Dekarmatuur, Scheepsdeklampen, Scheepsladinglamp, scheeps schijnwerper en floodlights

Grote lampen met een hoge lichtopbrengst die grote delen dek verlichten of verlichting geven rondom het schip. Hier zijn veel verschillende modellen van geweest afhankelijk van de te verlichten oppervlakte, ook vaak in de haven te vinden bij de docks.

Scheepsdeklamp van koper en messing.
Grote en hele zware scheepsdeklamp van koper en messing. Met een witte reflector.

Zoeklicht, Bundellicht

Armatuur dat vooral bedoeld is om te zien wat er op het water gebeurt. Bij de kleinere schepen vaak voorzien van een handvat, waardoor het zoeklicht wat op het dek staat vanuit de stuurhut te bedienen is.

Bundellicht van Industria Rotterdam
Groot bundellicht uit de jaren 60 van het merk Industria Rotterdam.
Kompaslamp welke brandt op olie.
Kompaslamp op olie. Dat verkocht is aan iemand die hem ook weer daar geplaatst heeft waar hij thuis hoort. In een groot kompashuis.
Kompashuis om de richting van de schepen te bepalen
Kompashuis

Olielampen en Stroom

De oudere lampen zijn voorzien van een oliereservoir, waar een trekglas op de lonthouder zit. Meestal met een enkele lonthouder, maar soms ook met een dubbele lonthouder. De grotere scheepslampen hebben gigantische olie reservoirs, zodat deze niet vaak bijgevuld hoeft te worden. Een trekglas is een glazen buisje welke op een lonthouder wordt geplaatst met hetzelfde effect als schoorsteen, deze zorgt voor een hogere vlam, die minder flikkert en walmt.

Scheepslamp met een dubbele lonthouder
Scheepslamp met dubbele lonthouder
Trekglas bevestigt op de lonthouder
Trekglas op de lonthouder

Tegenwoordig zijn scheepslampen voorzien van stroom, vaak ook voorzien van een B22 bajonet fitting, welke niet los trilt.

B22 Fitting
B22 Fitting

Een merk brander dat vaak terug te vinden is in scheepslampen is het merk Kosmos Brenner. Daarnaast zie je bij kleinere scheepslampen en kompas lampen het merk ¨Sherwoods Trademark Sound Limited¨, dit is een bijzondere brander met een porseleinen rand om de lont in een halve maanvorm dit zorgt voor een hele vlakke vlam welke heel zuinig is in gebruik.

kosmos
Kosmos scheepslamp

Speciaal glas voor scheepslampen

Kenmerkend aan scheepslampen die als navigatieverlichting gebruikt werden is de Fresnel-lens. Deze is uitgevonden door Augustin Jean Fresnel rond 1870. Scheepslampen hebben altijd een bolle Fresnel lens. Groot voordeel van een Fresnel lens is dat er minder materiaal nodig is, wat zorgt voor gewichtsbesparing, zonder in te leveren op efficiëntie.

Fresnel glas in een scheepslamp
Prachtig voorbeeld van een Fresnel-lens
logo GGG kenmerkent aan zijn blauwe driehoek
Genthe Glas Logo

Genthe glas

Heel veel scheepslampen hebben een driehoek met de letters GGG in het glas staan. Dit is het logo van het Duitse bedrijf Genthe Glass uit Goslar. Genthe is opgericht in 1926 en failliet gegaan in 2008.

driehoek GGG van Genthe Glas
Driehoek met de letters GGG

Keuringsnummers scheepslampen

Veel scheepslampen welke in Nederland zijn gebruikt zijn voorzien van een letter en een aantal cijfers, dit is een keuringsnummer/certificeringsnummer. Dit keuringsnummer werd in het glas gegraveerd en in de lantaarn ingeslagen.

Dit was verplicht voor navigatieverlichting voor zeegaande schepen van c.a. 1915 t/m eind jaren 70. De keuringspapieren moesten ook aan boord bewaard blijven.

De lenzen van een scheepslamp waren in die tijd van glas. Dit glas werd door de fabrikanten geslingerd, waardoor de dikte nooit exact gelijk was. Ook de kleur wisselde nogal eens. Dit werd dan ook getest en gekeurd. Door de combinatie van een gele vlam met een groene of rode lens, zijn er vele lenzen afgekeurd omdat ze niet aan de eisen voldeden.

Rood heeft de eigenschap om groen te overschijnen en dit kon dus voor gevaarlijke situaties zorgen als een schip recht op je af vaart, terwijl alleen maar het rode licht zichtbaar is.

Scheepslamp met keuringsnummer 660941
Scheepslamp waarbij meerder keuringsnummer in het glas zijn gegraveerd

Keuring van een scheepslamp door de KNMI

KNMI keurt scheepslamp

Scheepslampen fabrikanten

Er zijn door de periodes heen veel scheepslampen fabrikanten geweest die de lampen produceerden. Helaas zijn veel van deze fabrikanten allang ter ziele en is er zeer weinig informatie over deze fabrikanten overgebleven. De meeste van deze fabrikanten zijn scheepslampen gaan maken als koperslager, blikslager of smederij. In dit hoofdstuk vind u een lijst van de vele fabrikanten welke ik door mijn handen heb gehad of ben tegengekomen.

Mocht u aanvullende info over onderstaande fabrikanten hebben of heeft u info over een fabrikant die er niet tussen staat, neem dan contact op via het contactformulier, dan zal ik deze informatie toevoegen.

Het herkenbare logo van Industria Rotterdam
Het herkenbare logo van Industria Rotterdam

Industria Rotterdam

Dit merk is de eerste aanleiding voor deze website geweest, hier heb ik dan ook een aparte pagina voor gemaakt.

logo m. den haan Rotterdam
Logo M. Den Haan Rotterdam

Metaalwarenfabriek DHR,  Den Haan Rotterdam

Ook voor deze Nederlandse fabrikant heb ik een aparte pagina, ga hiervoor naar:
Historie DHR

 

 

F.J. Kloos Rotterdam

Deze fabrikant van scheepslampen maakte ook andere scheepsattributen, denk hierbij aan kompassen, peiltoestellen (Altazimuth) en sextanten. F.J. Kloos Rotterdam Is actief geweest vanaf eind 19e eeuw tot vermoedelijk halverwege de 20e eeuw. De bedrijfsnaam is in de loop van de jaren een keer aangepast naar F.J. Kloos en zoon.

Logo F.J. Kloos Fabrikant Rotterdam
F.J. KLoos Rotterdam Logo
Logo scheepslamp van den Berg

Van den Berg’s Victualiënhandel,  Leeuwarden

Over Van den Berg’s Victualiënhandel is ook niet veel terug te vinden. Een victualiënhandel is een bedrijf dat voorraden aan schepen levert,  een soort parlevinker. Zij waren dus waarschijnlijk geen fabrikant maar verkochten dit soort lampen onder hun eigen naam.

 

 

Logo scheepslamp Homeijer

Fa. W. Homeijer Jr. Amsterdam

Een koperslager welke gespecialiseerd was als scheepskoperslagerij, eveneens weinig over te vinden.

 

 

Becht en Dyserinck, Amsterdam

De firma Becht en Dyserinck was een groot bedrijf uit Amsterdam opgericht in 1867.
In 1878 is de naam van deze firma veranderd in “Nederlandse fabriek van bronswerken v/h Becht & Dyserinck”.
In 1959 is de firma opgegaan in het huidige concern “Bronswerk”.

 

 

Becht scheepslamp

Peters & Bey Hamburg, Peters en Bey Hamburg

De Duitse fabrikant Peters & Bey Hamburg is opgericht in 1881, in de haven van Hamburg. Hier zijn ze begonnen met plaatwerk en kombuis inventaris. Als loodgietersbedrijf voor schepen, breidde het later de productie uit met navigatieverlichting. Ze hebben in de loop van de jaren veel verschillende scheepslampen geproduceerd en doen dat nog steeds.  Het bedrijf wordt ook nog geleid door een Peters.

J.H. Peters & Bey scheepslamp logo Hamburg
J.H. Peters & Bey Hamburg 11 Logo
J.H. Peters & Bey Hamburg logo
J.H. Peters & Bey Hamburg logo

Onderstaande is een hele bijzondere lantaarn. Een model scheepslamp, maar dan met een handvat en een ingenieus systeem om te seinen. Er zit hiervoor een knop bovenop waarmee er een schuif heen en weer gaat. Er staat daarnaast ook D.R.G.M. No 350032, dit is een Duits patent nummer dat voor 1945 is gebruikt. Ik heb hiervoor ook contact gehad met Peter & Bey, waarbij vermoedt wordt dat het een modificatie is op een bestaande lamp en welke waarschijnlijk door het leger gebruikt is.

Lamp gemaakt door J.H. Peters & Bey
Lamp gemaakt door J.H. Peters & Bey

Davey & Co London

Engelse fabrikant dat opgericht is in 1885 welke nog steeds in bedrijf is. Verkopen veel scheepsattributen waaronder scheepsverlichting en navigatieverlichting op olie ter decoratie.

Logo Davey & Co. London LTD England
Logo Davey & Co. London LTD England
Scheepslamp van Davey & Co London
Scheepslamp van Davey & Co London

Limehouse Lamp Company

Ook wel Limehouse London. Een fabrikant die sfeerlampen (oftewel replica’s) produceert, maar van hoge kwaliteit. Opgericht in 1971 en nog steeds actief. Deze lampen zijn ook voornamelijk voor decoratief gebruik.

limehouse logo London
limehouse logo met mooie vlam
limehouse lamp
Lamp van Limehouse London van hoge kwaliteit

Eli Griffiths and Sons

Engelse fabrikant van scheepslampen en treinlampen, opgericht in Birmingham in 1870 en gestopt in 1963. Bekend van de Bullpit lampen, welke begin van de 20e eeuw erg bekend zijn geweest. Hier zijn dan ook veel replica’s van zijn gemaakt.

George Bocock & Co Ltd Seahorse

Nog een Engelse fabrikant van scheepslampen uit Birmingham, heeft ook veel scheepslampen in zink geproduceerd. Al is het plaatje wel vaak van messing. Kenmerkend is het zeepaardje in het logo. Heeft lampen geproduceerd vanaf 1903. Echter is er weinig te vinden wanneer het bedrijf gestopt is.

Seahorse trademark scheepslamp logo 65490
Seahorse trademark scheepslamp logo met nummer 65490
Seahorse stern scheepslamp
Stern Lamp van George Bocock & Co Ltd Seahorse.

Wm Harvie & Co LTD, Harvie Birmingham, Meteorite

Harvie lamp birmingham
Harvie lamp birmingham

Schotse en Engelse fabrikant van scheepslampen uit Glasgow en Birmingham. Harvie Birmingham is actief geweest van 1902 tot 1988, onbekend of de afdeling in Glasgow het ook zo lang heeft volgehouden.

Wm Harvie & Co. LTF logo Glasgow
Wm Harvie & Co. LTF logo Glasgow
Harvie lamp
Lamp van William Harvie & Co LTD, Birmingham
Meteorite scheepslamp
Prachtig doorleefde meteorite scheepslamp

Harvie Birmingham heeft veel scheepslampen gemaakt met als merknaam Meteorite.

Alfred. F. Genton Ltd.

Dit merk is opgericht door Alfred Frederick Samuel Genton, hij ging in 1905 zelfstandig scheepslampen produceren, daarvoor produceerde hij scheepsverlichting en treinverlichting samen met Kessler onder de merknaam Genton and Kessler. Alfred F. Genton had zijn fabriek ook in Birmingham. Het bedrijf is actief geweest tot 1960. Van deze fabrikant is er nog veel meer informatie beschikbaar, Maurice heeft de historie van dit bedrijf onderzocht.

Alfred F. Genton Ltd. Wyren Works Birmingham England
Alfred F. Genton Ltd. logo
Scheepslamp van Alfred. F. Genton Ltd.
Scheepslamp van Alfred. F. Genton Ltd.

Bulpitt & Sons ltd

Bulpitt is rond 1890 opgericht in Birmingham en heeft de kenmerkende Bullpit lamp ontwikkeld, welke nadien ook door anderen geproduceerd is. Begin 20e eeuw is de productnaam veranderd naar Swan welke bestaan heeft tot 1988. Naast lampen heeft dit bedrijf ook veel ketels geproduceerd.

 

Mooie scheepslamp geproduceerd door Leeds Burton
Mooie scheepslamp geproduceerd door Leeds Burton

Leeds Burton Southampton

Over deze fabrikant is ook weinig te achterhalen, afkomstig uit Southampton, Engeland.

Neptune NR

Ik vermoed dat deze fabrikant ook afkomstig is uit Engeland, maar ook hier is niets over te vinden verder.

 

Neptune anchor scheepslamp logo
Neptune scheepslamp logo
Scheepslampen geproduceerd door Neptune
Neptune NR scheepslampen

Hugh Douglas Walmsley’s

Fabrikant uit Liverpool, heeft gezeten op de Walmsley street in Liverpool. Mooi om te zien is dat je op het plaatje ziet wat dit bedrijf voor activiteiten had, scheepssmid, ketel maker, tinsmid en plaatwerker. Ook een bedrijf waar ik verder geen informatie over heb kunnen vinden.

Hugh Douglas Logo uit Liverpool met nummer 0441
Hugh Douglas Logo uit Liverpool met nummer 0441
Heklicht, (Stern) scheepslamp welke produceerd is door Hugh Douglas uit Liverpool
Scheepslamp, Stern, van Hugh Douglas uit Liverpool

R.C. Murray & Co

Nog een fabrikant uit Glasgow, Schotland. R.C. Murray & Co was eerst gevestigd op Pollockshaws en is later verhuisd naar op 37 Cavendish Street.
Deze fabrikant is als eenmanszaak opgericht in 1865 en het faillissement is aangevraagd in 1997, deze fabrikant is dus ontzettend lang actief geweest.

R.C. Murray&CO limited Glasgow scheepslamp logo
Logo van R.C. Murray & Co Limited Glasgow
Murray scheepslamp logo Glasgow
Murray scheepslamp logo Glasgow
Scheepslamp van R.C. Murray & Co
Scheepslamp van R.C. Murray & Co

Henriksen EFTF Lanternefabrikk Bergen

Fabrikant uit Noorwegen, heeft bijzondere modellen scheepslampen op de markt gebracht, zowel in koper als in zink. Helaas verder weinig over te vinden.

H.Henriksen Lanternefabrikk Bergen Norge
H.Henriksen Lanternefabrikk Bergen Norge
Koperen toplicht van Henriksen Lanternefabrikk uit Bergen, Norge, Noorwegen
Mooi koperen toplicht geproduceerd door Henriksen Lanternefabrikk

G.V. Harnisch & Co Kobenhavn

Fabrikant uit Denemarken, welke nogsteeds actief is in de decoratieve scheepslampen.
Deze fabrikant is opgericht in 1842 onder de naam G. V. Frydenlund & Son. In 1887 nam J. A. V. Harnisch de zaak over, onder zijn leiding werdt het bedrijf groot in scheepslampen en kreeg hier zelfs een onderscheiding voor. In 1922 werd de zaak overgenomen door Georg V. Harnisch en de naam werd hierna ook veranderd.

In 1976 verhuisde het bedrijf naar Noord Amerika, waar het bedrijf nogsteeds actief is in de verkoop van decoratieve scheepslampen en wandlampen.

Heklicht van Harnisch
Scheepslamp heklicht

Zweedse scheepslampen

Op veel scheepslampen uit Zweden is een teken met drie kronen te vinden. De drie kronen zijn het heraldische nationaal symbool van Zweden.
Deze drie kronen op een scheepslamp zijn geen merkteken van een fabrikant, maar dit geeft aan dat deze lamp gekeurd is door de Swedish Maritime Administration.

Deze drie kronen zijn dan gevolgd door een letter en meerdere cijfers. De volgende letters zijn mogelijk en staan voor de volgende keuringsstations:
M voor Malmö, G voor Gothemburg en St voor Stockholm.

Mijn verwachting is dat dit ongeveer in dezelfde periode heeft plaatsgevonden als in Nederland, van c.a. 1915 t/m eind jaren 70.

Scheeplamp met drie kronen
Noorse scheepslamp

C.M. Hammar Göteborg

Fabrikant uit Zweden, heeft ook bijzondere modellen scheepslampen op de markt gebracht, zowel in koper als in zink. Dit bedrijf is gestart in 1856 als smederij en tot op de dag van vandaag nog actief.
Naast scheepslampen waren en zijn ze ook nog actief in veel andere artikelen voor de scheepvaart, waaronder kompassen, reddingsvlotten, sonar apparatuur, radars, enz.

Na ruim 160 jaar is dit bedrijf nogsteeds gevestigd in Göteborg

Scheepslamp logo Hammar
NUC scheepslamp

C.M. Hammar Göteborg

Hieronder twee mooie afbeeldingen, welke uit afkomstig zijn uit een flyer welke ze hebben uitgebracht tijdens hun 150 jarig bestaan, deze is beschikbaar gesteld door C.M. Hammar.
De linker afbeelding is de voorzijde van deze flyer en de rechter een foto van de winkel tegen het einde van de 19e eeuw.

Werkplaats Hammar

Tavernier Oostende

Dit was een van de weinige Belgische fabrikant die veel scheepslantaarns heeft gemaakt in het begin van de 20e eeuw, gevestigd op de Hendrik Baelskaai in Oostende. Dit bedrijf is opgericht door Charles Tavernier die ook stoven en andere huishoudelijk artikelen heeft geproduceerd. Hij is hiermee begonnen in 1888. Zijn zoon Jerome Tavernier is zich in 1934 op scheepslantaarns gaan richten, waar meer vraag naar was door de motorische vaartuigen en regelgeving.

Is in ieder geval actief geweest tot 1981, onbekend wanneer het bedrijf verdwenen is.

Logo scheepslamp

Nippon Sento Co Ltd

Japans merk van scheepslampen, afkomstig uit de stad Yoshikawa en opgericht in 1936. Deze fabrikant is nog steeds actief in de navigatieverlichting, maar produceert ook start en landingsbaan verlichting en zoeklichten. Daarnaast verkopen ze ook replica scheepslampen dat gebruikt kan worden als sfeerverlichting binnenshuis.

Nippon Sento Co. LTD
Nippon Sento Co. LTD
Een lamp geproduceerd door Nippon Sento Co. Ltd.
Lamp van Nippon Sento Co. Ltd.

Perko

Perko is oorspronkelijk afkomstig uit Brooklyn, New York, USA. Bij de oprichting in 1907 was de bedrijfsnaam F. Persky & Co, deze naam werd in 1917 veranderd naar Perkins Marine Lamp Corp. In de beginjaren produceerden ze vooral navigatieverlichting, ventilatoren en zeekaart koffers. In 1961 verhuisden ze naar Miami, Florida. Ook Perko heeft veel authentieke scheepslampen later opnieuw geproduceerd, zoals ook onderstaande lantaarn.

Perkins marine lamp & howe. Corp from Brooklyn New York U.S.A
Perko Req. Trademark logo
Perko Brooklynn scheepslamp
Perko Brooklynn scheepslamp

Viking

Over dit merk is ook niets te vinden, de vraag is dan ook of Viking ook authentieke scheepslampen heeft gemaakt of alleen voor decoratief gebruik. Feit blijft wel dat dit een uitzonderlijk model is, welke ik slechts één keer ben tegengekomen.

Viking scheepslamp logo
Viking scheepslamp logo
Bijzondere lamp van het merk Viking
Lamp van het merk Viking

Talleres Casajuana Constructor Bilbao

Gemerkte Spaanse scheepslampen kom ik niet vaak tegen, bijzonder aan dit exemplaar is dat het merkplaatje aan de binnenzijde zit. Dit is erg ongebruikelijk.
Over deze firma is weinig te vinden, wel zijn er diverse andere soort lampen online te vinden van dit merk, ze richten zich dus niet alleen op scheepslampen.

Overige fabrikanten

Hieronder nog een lijst met fabrikanten die ik ben tegengekomen, maar waar ik geen foto’s en informatie over heb. Heeft u deze of andere aanvullende informatie? Neem dan snel contact op.

J.C. Larsen & Co
Österlanggatan 43
Stockholm
Zweden

Johansson & Hasse, Gothenburg
Gemerkt met 3 kronen
Tevens fabrikant van kompassen
Zweden

Karlskrona Lampfabrik
Soms gemarkeerd met een kroon
Soms met de initialen A.T. of KK
Zweden

Herman Gotthardt
Malmö
Zweden

Rosengrens Bleckslageri AB
Malmö
Zweden

Ouvrard & Villars
St. Ouen 357
Frankrijk

Bottaro Giovanni
Mura del Molo
Genoa
Italië

T. Debarbieri
Genova
Italië

Ch. Simon-Verbeke
Oostende
Fanaux-Lanternes
België

Parry & Co
Birmingham & Paris